Vanuit het thema “De kracht van introversie” interviewde ik Suus Twigt. Suus heeft een eigen bureau voor Training, Coaching en Advies: ‘Zin in Zijn’. Vandaaruit werkt zij met mensen en organisaties aan persoonlijke ontwikkeling, communicatie en leiderschap. Maar waarom juist een interview met Suus? Suus begeleidt al jaren – onder andere – wetenschappers met als doel om als introvert mens meer naar buiten te treden. Ik ben dus zeer benieuwd hoe zij aankijkt tegen mijn thema over introversie.

Suus komt oorspronkelijk uit de paramedische sector en is hiervanuit het coachingsvak ingerold. Op het moment dat we elkaar spreken, bevindt Suus zich letterlijk aan de andere kant van de wereld; in Costa Rica. Vanuit haar praktijk organiseert ze al jaren “de Reis van je Leven”; een reis naar Costa Rica gecombineerd met een reis naar jezelf. Onlangs heeft ze samen met haar partner de stap gemaakt om op eigen grond in Costa Rica te gaan wonen en werken; door de huidige mogelijkheden/noodzaak om online sessies te geven is verbinding met coachees in Nederland alsnog snel gelegd. Daarnaast hebben ze de mogelijkheid gecreëerd om deelnemers aan hun trainingen op eigen terrein te huisvesten.

Tijdens het interview leer ik een dame kennen met veel inzicht in het gedrag van mensen en een duidelijke mening daarover. Aan de hand van actuele voorbeelden weet ze haar uitleg helder te schetsen. Daarnaast blijkt tijdens het interview dat Suus ook zeer betrokken is bij de toekomst van onze wereld.

Suus; “Ik zou graag een grote kanttekening willen maken, omdat ik niet geloof in introverte of extraverte mensen. Ik geloof alleen in introvert of extravert gedrag. Tijdens de intakes voor onze trainingen komt dit thema vaak aan de orde. Wij geven trainingen aan wetenschappers, die vanuit hun werkgever moeten leren om meer naar buiten treden, zodat ze hun eigen werk beter kunnen verkopen aan interne en externe klanten. Wetenschappers gedragen zich vanuit hun liefde voor het vak vaak introvert maar in de huidige tijd wordt meer en meer verwacht dat ze zich ook extravert kunnen opstellen om hiermee hun werk beter te kunnen ‘verkopen’. Tijdens een intake horen wij hen vaak zeggen; ‘ik ben onderzocht en daar is uitgekomen dat ik introvert ben, maar ik wil wel meedoen aan deze training, want ik moet meer naar buiten treden.’ Dan zeg ik; ‘Dat wordt wel erg lastig: Als jij introvert bent, kunnen wij jou niet leren meer naar buiten te treden, want wat je bént is niet veranderbaar… Dat gaat per definitie dus niet lukken’. Dan zie je dat ze daar nog nooit over nagedacht hebben. Mijn verklaring is dat mensen zich erachter verschuilen. Zo van ‘ik ben introvert, dus kun je van mij niet verwachten dat ik naar buiten ga treden.’ Dat is comfortabeler…..”

Hester; “Verschuilen achter introversie is blijkbaar veilig, maar werkt dus niet?”

Suus; “Nee, inderdaad. En daarmee leggen ze het probleem bij de trainers neer. Wij als trainers moeten dan blijkbaar het wonder verrichten dat ze binnen hun comfortzone kunnen blijven en toch opeens wel zichtbaarder zijn. Bij de intake ontzenuwen we dit ook direct. Als ze aangeven introvert te zijn, houden we ze een spiegel voor; ‘Hoe ga je dat doen dan? Dat kan toch helemaal niet?’ En dan moeten ze dus van hun overtuiging afstappen dat ze introvert zijn. Vaak halen wij tijdens zo’n gesprek een voorbeeld aan, we vragen bijvoorbeeld of ze een dochter hebben en leggen dan de volgende extreme situatie voor;

‘Stel je voor dat je dochter op straat loopt en een kerel gaat aan je dochter zitten.’ Als introvert heb je het dan al vrij moeilijk. Je kunt eigenlijk niks; je kunt niet naar buiten treden, want je bent introvert. ‘Laat je je dochter dan maar betasten?’ Nee, daar zouden ze dan toch wel iets aan doen. Vervolgens vragen we hoe ze dit dan aan zouden pakken. ‘Ja, dan zeg ik toch maar eerst dat ie met z’n poten van haar af moet blijven. En als hij dat niet doet, dan ben ik alsnog bereid om een trap uit te delen.’ Dat klinkt toch aardig extravert. Hoe kan dat? Als je introvert bént, dan zou dit niet mogelijk zijn.. Soms moet je een extreem voorbeeld geven om de nodige bewustzijnsontwikkeling te bereiken.

Suus; “Daarom: introverte mensen bestaan niet, maar introvert gedrag bestaat wel. Dan kun je verder kijken. In bepaalde omstandigheden permiteer je jezelf dus om introvert gedrag te vertonen en in andere situaties – die je echt aan het hart gaan, zoals je kinderen – ben je wel bereid om dat stapje te zetten, al voelt het wel uit je comfortzone.”

Suus vervolgt; “Voor sommige mensen is die comfortzone dat ze juist wel op de voorgrond willen staan. Ze vinden het bijvoorbeeld hartstikke leuk om op het podium te zingen voor publiek. Je ziet dus verschil in voorkeur. Vervolgens is het interessant om je af te vragen; Hoe komt dat? Is dat dan genetisch? Daar zijn heel veel studies naar gedaan en veel meningen over. Op internet is een filmpje te vinden over een eeneiige tweeling die niet van elkaars bestaan wist. Hierin kun je heel goed het onderscheid zien tussen de eigen natuur van iemand en de opvoeding:

Een eeneiige tweeling uit Azië werd geadopteerd, de een kwam terecht bij een gezin in New York, de ander bij een gezin in een dorpje in Frankrijk; twee totaal andere omgevingen. Een vriend van de ondertussen jonge vrouw uit New York ziet op Facebook iemand die sprekend op haar lijkt, maar in Frankrijk woont. Hij wijst haar erop en de jonge vrouw zoekt contact met de vrouw in Frankrijk. Vanaf het eerste moment filmt zij de ontmoetingen met de vrouw die mogelijk haar tweelingzus is. Je ziet ze voorkeuren uitwisselen; allebei houden ze van rolschaatsen, een bepaalde kleur en blijken ze dezelfde atletische bouw te hebben; genetische overeenkomsten. Je ziet ook hun opvoeding; de een opgegroeid in een klein dorpje, waar je wereldje heel klein is en de ander New York, waar alles naar buiten is gericht, anders kom je überhaupt nergens. Dus zie je twee totaal verschillende manieren van communiceren, zichzelf presenteren, maar je ziet ook dat ze dezelfde voorkeuren hebben.

In dit voorbeeld zie je dus heel duidelijk dat introvert en extravert grotendeels wordt bepaald door opvoeding en omgeving. Een ander voorbeeld is wat ik zelf tijdens een restaurantbezoek in 10 minuten zag gebeuren;

In dat restaurant zaten twee zussen, de een woonde nu in Amerika, de ander nog in Nederland. In gedrag leken zij erg op elkaar. Ze hadden allebei hun dochter bij zich. De dochter uit Amerika, sowieso een land waar mensen veel extravert gedrag vertonen, was heel nadrukkelijk aanwezig en begon direct te vertellen wat ze deed, was dominant in het gesprek. De dochter uit Nederland zat de hele tijd sipjes te kijken. Als er wat aan haar werd gevraagd, moest ze even nadenken en voor ze kon reageren, had de dochter uit Amerika het gesprek al weer overgenomen met een nieuwe vraag, trok het onderwerp weer naar zich toe en wég was de andere dochter weer.”

Hester; introvert en extravert gedrag heeft dus volgens jou veel te maken met hoe je bent opgegroeid?

Suus; “Ja, ik zie het heel vaak en het feit dat wij deelnemers aan onze trainingen zich extraverter gaan gedragen, betekent dus dat het veranderbaar is.

Ze vervolgt; ”De volgende stap is om te kijken waar je innerlijke blokkades op introvert gedrag zitten en die op te ruimen. Daar heb ik een ‘reset-techniek’ voor die goed werkt. Dat zet ik naast de groepstrainingen in, zo kan ik mensen individueel ook verder helpen. Als je naar het verleden van mensen kijkt, zijn er altijd wel aanwijsbare oorzaken waarom iemand introvert gedrag is gaan vertonen.

Ook hoogsensitiviteit wordt naar mijn mening veroorzaakt door overweldigende ervaringen in het verleden. Natuurlijk is het niet zwart-wit, maar het heeft wel heel erg te maken met behoeftes. Als jij vaak bang bent, omdat jouw behoeftes tijdens je kindertijd meestal niet gehonoreerd zijn, dan ga je een overlevingsstrategie kiezen die werkt. Voor de een is dat introvert gedrag tonen; vluchten. Voor de ander is het extravert gedrag tonen, juist op de voorgrond gaan staan en een houding aannemen van ‘ik pik het niet’; vechten.

Een andere uitleg is dat het systeem werkt als een soort stoplicht. Als je ‘in groen zit’, voel je je lekker op je gemak in je sociale omgeving en ben je eigenlijk niet introvert of extravert. Je bent gewoon jezelf, spontaan en ongeremd. Je zult een keer wat zeggen en een keer niet, dat maakt eigenlijk niet uit. Zit je in oranje, dan ben je constant alert op de omgeving, omdat je die niet vertrouwt. Je vindt het eng, in jouw ogen dreigt er gevaar. Dan ga je automatisch – via je stresshormonen – in ofwel de vluchthouding ofwel de vechthouding. Dieren doen dat ook. Je hebt vluchtdieren en vechtdieren, maar elk dier kan vechten als ie moet en omgekeerd. De meeste dieren hebben echter wel een voorkeur. In rood zitten betekent dat vechten of vluchten in jouw ogen niet lukt en dan ‘trek je de stekker er uit’ en doe je of je er niet meer bij bent. Je wacht tot alles waar je voor je gevoel niet tegen op kan, voorbij is.

Zo zie je dat door je omstandigheden als kind, je strategieën uitprobeert en als een strategie goed blijkt te werken, zou je daarna kunnen zeggen dat jij als persoon b.v. introvert of extravert bent.

Met traumaverwerkingstechnieken kun je de trigger van een emotionele overreactie resetten. Je merkt daarna direct dat je er niet zoveel last meer van hebt. Op die manier baan je je een weg, je durft meer. Zo heb ik in één sessie een wetenschapper van zijn gestotter afgeholpen. Dat bleek te zijn ontstaan door pestgedrag in zijn jeugd. We hebben die gebeurtenis in de hersenen gereset en daarna stotterde hij niet meer.”

Suus; “Een trauma definieer ik als iets wat te overweldigend was om op dát moment te verwerken. Dat kan iets groots zijn, maar ook een ogenschijnlijk kleine gebeurtenis. Je systeem parkeert het gevoel van overweldiging dan op ‘de emotionele parkeerplaats’. Vandaaruit – als jouw systeem rijp genoeg is – gaat het zich vanuit die emotionele parkeerplaats aan jou opdringen. Je gaat denken; ik moet iets met dit terugkerende belemmerende en vervelende gevoel, met deze óverreactie. Je zou kunnen zeggen dat je ziel hoopt dat jij op een moment in je leven de helderheid hebt, of hulp vindt om je emotionele parkeerplaats op te ruimen. Een goede therapeut of begeleider kan die lijntjes met het verleden leggen en antwoord krijgen op vragen als ‘Waarom loop ik daar nu steeds weer tegenaan?’ en ‘Hoe kan ik dat oplossen?”

“Je hebt twee soorten trauma’s; een shocktrauma en ontwikkeltrauma. Het shocktrauma is als gevolg van een eenmalige gebeurtenis; bijvoorbeeld een brand, pesten, overlijden van iemand. Een ontwikkeltrauma heeft te maken met onvervulde behoeftes, dingen die dag in dag uit opnieuw gebeuren. Shocktrauma’s kun je veelal in één sessie wel opruimen, omdat ze eenmalig zijn. Ontwikkeltrauma’s zijn in laagjes opgebouwd en moet je dus ook in laagjes afbouwen. Daar heb je wat meer tijd voor nodig.

Suus; “Nee, behalve de tip om zo’n reset-sessie te doen. Probeer erachter te komen waar je emotioneel geblesseerd bent geraakt. Wat is de reden dat je je terug bent gaan trekken? Kun je jouw strategie herkennen? Doe je dat nu nog steeds? Als je dat bewustzijn hebt, kun je vervolgens die reset in je hersenen doen, waarbij je de weg vrij maakt om je emoties weer te uiten, of spontaan te zeggen wat je wilt zeggen.

Suus; “Zeker. Mijn grote tip is eigenlijk; verschuil je niet achter hoogsensitiviteit, of introversie, want het zijn trucjes om vanuit je comfortzone de ander te overtuigen dingen voor jou te doen om je te beschermen. Als je je onderliggende trauma’s aanpakt, kun je zelf stevig gaan staan voor wie je echt bent en daarmee naar buiten treden zonder het idee dat je daarmee onveilig zou zijn en dus bescherming nodig zou hebben.”

Hester; “Dat omschrijft wel goed waarom ik zelf moeite heb met de term hoogsensitief. Het kan bepaald gedrag verklaren, dat doet het voor mij ook deels, maar het lijkt op dit moment een steeds grotere hype te worden en mensen gebruiken het als label om zich achter te verschuilen. Daardoor stagneert je persoonlijke groei en emotionele ontwikkeling.

Suus; “Als in jouw jeugd je gevoelens er niet mochten zijn – wat natuurlijk voor veel mensen zo is – ga je coping mechanismen inzetten. Juist op andere niveaus dan je gevoel; je gaat vluchten in spiritualiteit, of in denken of doen. Je gaat bijvoorbeeld flink sporten, want dan hoef je niet meer te voelen. Coping mechanismen maken duidelijk dat je uit balans bent met de vier niveaus van functioneren (spiritueel / mentaal / emotioneel / fysiek) én met de vier basisemoties; bang, boos, blij, bedroefd. Het gaat er om dat je al deze aspecten benut vanuit een balans.

Als jij als kind je gevoeligheid niet mocht hebben of bepaalde gevoelens niet mocht uiten, ga je die andere niveaus overbelasten. In je volwassen leven ga je dan opeens de verklaring leggen bij het feit dat je bijvoorbeeld introvert bent, laten we maar gewoon zeggen; dingen niet durft. Dan zeg je; ja, dat komt omdat ik hoogsensitief ben, en ik heb hier last van en daar last van. Dat kun je de rest van je leven doen, waarbij je de neiging hebt om je omgeving te manipuleren om zich aan jouw comfortzone aan te passen. Terwijl je als je je trauma’s weet op te lossen en beter in balans bent met de vier emoties en de vier niveaus van functioneren, er niet veel meer is om aandacht voor te vragen. Waar je bijvoorbeeld eerst een coping mechanisme had waarbij je met name ‘in je hoofd bent gaan zitten’, wil je nu een inhaalslag maken door alleen nog maar rekening te houden met je gevoeligheden.

Voorbeeld;
Twee mensen hadden onenigheid met elkaar en ik probeerde daarin te bemiddelen door degene die zich niet uitsprak te stimuleren om dat wel te doen. Diegene wilde echter niet met feiten komen en zei dat het geen zin had om te praten. Uiteindelijk wilde ze alleen praten vanuit haar gevoel. Ze beschuldigde de ander van het feit dat zij door de woorden van de ander ‘een gevoel’ had gekregen. Dit gevoel werd vervolgens als dé waarheid aangemerkt en daar had de ander het maar mee te doen. De ander protesteerde en zei dat hij helemaal niet de intentie had om haar dat gevoel te geven… Haar reactie was ‘Ik ga mij niet verlagen tot jouw niveau, ik ben hoogsensitief dus weet zeker dat mijn gevoel klopt. Ik sta erboven en ga met jou hier geen strijd over voeren.’ Dan denk ik; ‘Oké, dus omdat jij hoogsensitief bent, kun jij beter weten dat wat die ander zegt, niet waar is. Daarom accepteer je zijn excuses ook niet. Je weet genoeg, je blijft erboven staan, je verlaagt je niet tot het belevingsniveau van de ander die blijkbaar niet hoogsensitief is….

De houding aannemen ‘want ik ben hoogsensitief’ is zo buiten de werkelijkheid. Je zet daarmee jezelf zo buiten spel. Mensen kunnen dat ook doen door middel van extravert gedrag, maar dan op een andere manier.”

Hester; “Heb je daar ook een voorbeeld van?”

Suus; “Ja, hun copings mechanisme is naar buiten treden, ruimte innemen door hun mening te geven en waar nodig te vechten. Zij gaan zich vooral niet kwetsbaar opstellen en kijken niet hoe ze aan kunnen sluiten bij de behoefte van de ander. Die zouden kunnen zeggen – zoals een narcist dat kan doen – ‘zo moet het, dat weet ik gewoon en zo wil ik het, dat hoef ik ook niet te verklaren’. Dat is dus een hele andere kant. Het is op een bepaalde manier hetzelfde als wat de hoogsensitieve doet; er boven blijven staan en je verschuilen achter een label. En als je de mensen met introvert en extravert gedrag met elkaar in contact brengt, gaat ‘m dat dus ook niet worden; ze maken de connectie gewoon niet. Daarom is het interessant om je eerst bewust te worden; waar kies jij normaal voor? Is het alleen maar een overlevingsstrategie? Hou daar dan eens mee op, want in de realiteit van nu is er geen reële angst!”

Suus; “Ja, kijk eerst naar hoe je die twee kanten in jezelf in balans krijgt. Vervolgens kun je bij een ander ook de onbalans zien en diegene wellicht helpen om bewuster te worden. Je kunt dan een ander veel makkelijker uitleggen en aangeven dat het eigenlijk alleen maar een onbalans is. Vanmorgen had ik zelf nog een situatie, waardoor ik gelijk aan dit onderwerp moest denken;

Ik zit hier in de jungle en probeer een gebied van 80 hectare te beschermen, maar ik ben 62 jaar, vrouw en vindt het ‘s nachts ook nog best wel spannend om de jungle in te lopen. Vervolgens hoor ik dat er wordt gejaagd. Ik hoorde de jachthonden vlak achter onze guesthouse heftig blaffen. Ik ben daarheen gelopen en heb gezwaaid met mijn zaklantaarn en geroepen dat ze weg moesten gaan en hun honden bij zich moesten houden. Ik werd heel boos van de situatie; ik was in staat enigzins extravert te reageren, maar het zet geen zoden aan de dijk want die extraverte jagers – dat zijn ze eigenlijk, ze gaan nl. over mijn grenzen heen – trekken zich niets aan van mijn verweer. Vervolgens bedacht ik een andere strategie, die wel bij mij past. Ik ga zorgen dat er verbinding komt tussen al die mensen die de natuur hier aan het beschermen zijn; we delen dezelfde frustratie, maar niemand neemt tot nu toe echt actie. Dus ik ga alle betrokkenen een standaard brief voorleggen, vragen om te ondertekenen en die neerleggen bij de regering. Doen ze hier niets op uit, gaan we naar de media. Dat ligt in Costa Rica – vanwege het toerisme – heel gevoelig. Ik pak dus een andere extraverte strategie omdat ik niet indrukwekkend genoeg ben met mijn eerste strategie.

De noodzaak om ons met elkaar te verenigen zie je nu overigens ook in de wereld. We zijn de afgelopen decennia zo individualistisch geworden dat onze ego’s zich eigenlijk niet meer willen verenigen met iemand die ook maar iets anders denkt, gelooft of doet. Maar we redden het in deze tijd met de huidige wereldproblematiek gewoon niet meer met deze ego-gerichte houding. De oplossing is de verbinding in jezelf aangaan en van daaruit verbinding met anderen zoeken. De vorm moet daarbij ondergeschikt zijn aan de belangen. Je ziet het nu ook met Covid, het klimaat. Dat zijn problemen die ons allemaal aangaan. Hoe lelijk sommige problemen op dit moment ook zijn, ik vind het mooi om te zien dat er een beweging op gang komt die mensen noodzakelijkerwijs weer verbindt, hoe gebrekkig dat af en toe dan ook nog gaat.

Suus: ”Wij werken altijd vanuit de 4 niveaus die ik eerder benoemde; het spirituele, mentale, emotionele en fysieke niveau. Die vier moeten met elkaar in balans gebracht worden om vervolgens de stappen te maken van willen naar weten, van weten naar kunnen en van kunnen naar doén. Sommige mensen vinden het makkelijker om via gevoel over te gaan naar doen, anderen hebben juist meer context nodig vanuit cognitie en weer anderen vertrouwen op hun intuïtie dat wat ik zeg, klopt. En sommige mensen moeten echt fysieke ervaringen opdoen om een nieuwe techniek of inzicht te kunnen implementeren. Dus wij bieden eigenlijk alles op 4 niveaus aan, zonder dat mensen dat nou precies uit elkaar hoeven te houden, maar daar zijn de trainingen wel op gebaseerd.

Suus: ”We profileren ons er inderdaad niet mee, want veel mensen haken al af bij de minste verwijzing naar spiritualiteit omdat dit zweverig over kan komen, maar voor ons is het een vanzelfsprekendheid. Wij zien spiritualiteit eigenlijk juist als heel basaal: de zin van je leven is gebaseerd op wie je echt bent en dat bestaat uit je kernkwaliteiten en kernbehoeften en de magneet waar je naar toe wordt getrokken, je passie. Onze trainingen, waar spiritualiteit altijd een rol speelt, worden al jaren zeer gewaardeerd, óók door de vele wetenschappers die we trainen.”

Hester: “Toch is het wel wonderlijk; de grootste wetenschappers waren mensen die heel dicht bij hun intuïtie stonden. Isaac Newton, Leonardo da Vinci; mensen die wisten dat ze dat soort inzichten kregen vanuit intuïtie of een sterk gevoel dat er meer is. Daar zijn we dan toch ver vanaf gedwaald.”

Suus; “Wetenschappers werken soms ongemerkt mee. Als zij ‘een ingeving’ krijgen dat iets misschien toch ànders onderzocht moet worden, is dat ook intuïtie. Kijk naar homeopathie, de kracht ervan kan vanuit de gewone medische wetenschap niet worden bewezen, terwijl het sinds jaar en dag bestaat en veel mensen er heel blij mee zijn. Als wetenschapper ben je toch op z’n minst nieuwsgierig naar hoe het kan dat zoveel mensen homeopathische middelen willen gebruiken omdat ze er baat bij hebben? Dan moet er toch iets van waarde in zitten? Hetzelfde met de Chinese gezondheidsleer. Het is heel oude kennis die door de jaren heen haar waarde heeft bewezen, lang voordat het wetenschappelijk onderzocht zou kunnen worden. De wetenschapper van nu begint echter met het schetsen van een kader waarbinnen hij gaat onderzoeken. Daarmee sluit hij sommige invloeden van buitenaf af. Ze willen een onderzoek graag sluitend laten zijn, maar dat kan eigenlijk niet, want er is ook iets met de omgeving buiten dat kader, dat je als wetenschapper eigenhandig hebt geschetst. Als je meer spiritueel ingesteld bent, zie je de grotere verbanden en snap je dat er altijd invloeden blijven, die wij niet zullen begrijpen, laat staan allemaal tegelijk mee kunnen nemen in een onderzoek. En dat accepteren we ook.”

Suus; “Als je kijkt naar de introverte en extraverte gedragsstijl, dan is de introverte gedragsstijl altijd secundair. Die kijkt toe, vindt het een beetje spannend, durft eigenlijk niets te zeggen, moet er nog een keer over nadenken. Ondertussen heeft degene met de extraverte gedragsstijl al lang, min of meer dominant gebruik gemaakt van de lange radiostilte van degene met het introverte gedrag. Die komt al in actie lang voordat de introvert z’n gedachten op een rijtje heeft gekregen. Als er dan uiteindelijk een reactie komt dan wordt dit vaak gezien als ‘ja, nou is het te laat, ze werken alleen maar tegen, wij zijn al lang die kant op.’ Als voorbeeld zeg ik tegen de wetenschappers die ik train altijd;

Wil jij dat dictators aan de macht komen? Een Trump die bij het bestrijden van bosbranden zegt, dat de oplossing is dat het pad in het bos voortaan beter geharkt moet worden… Iedereen weet dat dit totale onzin is en toch komt er niet of nauwelijks reactie op omdat hij alles heel extravert brengt. Dan zeg ik; ‘Als machthebbers onzin verkopen mag of moet iedereen niet reageren vanuit verbazing en alleen maar ‘huh’ zeggen, je moet zeker als wetenschapper tegengeluid laten horen en onzin een halt toeroepen. Er meteen bovenop zitten en zeggen, ‘hou op, schei uit, dit klopt niet!’

Dat is met Covid net zo. Er zijn een heleboel wetenschappers die zeggen; er kloppen een aantal dingen niet die door politici dag in dag uit verkondigd worden. Er is geen wetenschappelijk bewijs of de cijfers worden niet goed geïnterpreteerd, maar dat zeggen ze niet hardop omdat ze daarmee tegen de algemene orde in zouden gaan. Het wordt niet tegen een journalist gezegd of de journalist reageert zelf introvert en durft er niet tegenin te gaan.”

Suus; “Als mensen die gewend zijn introvert te reageren uiteindelijk hun mond open doen, is het momentum meestal al voorbij, want de extraverten hebben de gelegenheid al gepakt om gelijk door te schakelen. Uiteindelijk heb je dus als introvert heel weinig invloed. Als ik trainees vraag of ze de rest van hun leven weinig invloed willen hebben, is het antwoord vaak; ‘ik pak mijn invloed wel op mijn moment.’ Het is echter maar zeer de vraag of dat wat gaat doen. ‘Dan schrijf ik het wel op en breng het in een rapport naar buiten’. Mijn reactie is dan; ‘ja, en dat rapport komt vervolgens in een la te liggen. Als je daar marketingtechnisch geen goed verhaal bij hebt, oftewel zichtbaar wordt, dan ga je gewoon niet bekend worden met jouw verhaal. Het is dan maar heel beperkt zichtbaar wat jij doet en daarmee heb je dan dus weinig impact. Er is toch een gezicht bij nodig die z’n mond opendoet.’

Hester; “Dit vind ik persoonlijk heel herkenbaar. Het is precies waar ik zelf ook tegen aan loop. De stap om met mijn schrijven naar buiten te komen via mijn website vond ik jaren geleden echt heel eng. Maar vervolgens vinden mensen het alleen maar interessant en motiveert je dat om ermee door te gaan. Als ik jou dan hoor vertellen om het momentum wel te pakken, denk ik direct; ‘oh Hester, waarom hou je je stil? Waarom blijf je op de achtergrond? Ik geloof dat ik iets heb te vertellen, ga het nou gewoon vertellen!’ Daarom doe ik ook dit soort interviews en schrijf ik hierover. Omdat ik er zelf ook gewoon van leer en het me alleen maar motiveert om hiermee door te gaan. Ik vind het erg verhelderend dat mijn introverte gedrag vooral te maken lijkt te hebben met hoe ik ben opgegroeid en dat het dus aan te passen is.”

Suus; “Het past precies bij de overlevingsstrategie die jij gekozen hebt en dat paste op dat moment bij je en bij de situatie. Dat heeft jaren goed voor je gewerkt. Als je je er niet bewust van wordt, ga je er ook nog mee identificeren en gaat het de rest van je leven niet meer veranderen. Eigenlijk is dat bizar, want het is alleen maar een overlevingsstrategie passend bij dat moment.”

Suus; “Je ziet in landen ook verschil in introvert en extravert gedrag. In Costa Rica kan de bevolking veel druk uitoefenen op de regering als bepaalde dingen echt niet gepikt worden. Als dat het geval is, worden op strategische plekken bruggen geblokkeerd. Zonder die bruggen kun je überhaupt niet verder het land in komen omdat er geen andere doorgaande wegen zijn. Er komt breeduit in het nieuws wat er te vertellen is. De regering doet daar dan vervolgens echt iets mee. Als je naar Nederland kijkt, dan heeft iedereen het er wel over, maar als puntje bij paaltje komt, zijn we niet pittig genoeg om een vuist te maken. Nederland is wat actievoeren betreft een introvert land.”

Ze vervolgt; “Als je Nederlanders hier in de jungle zet, reageren ze ook heel typerend. Ik zie dat ook als introvert gedrag; ze willen wel in de jungle zijn, maar ze voelen zich er bij voorbaat niet veilig en in plaats van zich er mee te verbinden, stellen ze vooral allerlei cognitief gerichte vragen zoals ‘Is die slang gevaarlijk?’ ‘Hoe groot is de kans dat…’ , en ‘Wat doe je als….’. Voor mij heel herkenbaar want toen ik hier voor het eerst kwam, heb ik hetzelfde gedaan. Ik durfde er niet op te vertrouwen dat het wel goed zou komen. Amerikanen pakken dat heel anders aan. Die beren dwars door de jungle heen op zoek naar een waterval die ze willen zien. Ze verdiepen zich meestal niet in de risico’s, gaan gewoon op hun slippers op pad zonder een vraag te stellen…